Inclusief ontwerpen van theorie naar praktijk
"Wij streven naar inclusie”. Iedereen kan wel de wereld inclusiever willen maken. Maar in de praktijk is de droom van inclusie nog lang geen werkelijkheid. Kijk naar veel websites, klantendiensten, de rolstoeltoegankelijkheid van gebouwen, onderwijs en nog veel meer zaken.
Op veel punten voelt inclusie eerder als een wens voor de toekomst dan een plan van aanpak op dit moment.
Echte inclusie
Toch wil niemand buitengesloten worden, minder kansen krijgen dan een ander, of ‘nee’ moeten zeggen omdat dat de enige optie is. Dit is niet een probleem van de toekomst. Dit is altijd zo geweest. Niet voor niets spreekt de grondwet al over gelijke behandeling en geen discriminatie.
Gelukkig realiseren steeds meer mensen zich hoe belangrijk dit is. Zowel nationale als internationale doelen zijn opgesteld en opgeschreven. Om die doelen te halen is het tijd om te beginnen. Tijd om stappen te zetten naar een inclusievere wereld.
Wanneer hebben we onze doelen bereikt?
Maar hoe weten we of we iets echt inclusiever gemaakt hebben? Want een inclusief ontwerp is niet hetzelfde als een ontwerp waarbij je ook rekening houdt met een of meerdere specifieke doelgroepen. Een echt inclusief ontwerp is gericht op iedereen, ongeacht leeftijd, cultuur, afkomst, intelligentie, eventuele ziekte of beperking, rijkdom, vaardigheden of wat dan ook. Is dit voor elke mogelijk product of situatie perfect te doen? Waarschijnlijk niet. Maar elke stap die we zetten, is er een.
Discriminatie
Je zou kunnen denken of zeggen van "Voor hoe meer mensen een product, dienst of situatie geschikt is, hoe inclusiever het ontwerp". Maar wanneer hierbij steeds vrijwel dezelfde mensen buitengesloten worden, dan ben je in feite nog altijd aan het discrimineren. We kunnen voor een product voor de Nederlandse markt de teksten in het Engels in plaats van het Nederlands schrijven, zodat we meer niet-Nederlandstalige Nederlanders kunnen bereiken en betrekken. Maar dan zouden we Nederlanders die geen Engels spreken juist weer uitsluiten.
Eenvoud loont
En wat denk je van een "perfect inclusieve tekst"? Zou je dat al bereiken door eenvoudige woorden en zinnen te gebruiken. Geschreven in elke mogelijke bestaande taal en dialect. Uitgesproken in elk van die talen wanneer gewenst. En beschikbaar in iedere bestaande gebarentaal? En dan kijken we nog niet eens naar de verspreiding van zo'n tekst of de implementatie ervan. Voor veel mensen zou enkel de keuze maken van welke versie van de tekst voor hen geschikt is, al problemen opleveren.
Leergemeenschap Actief Inclusief Ontwerp
Wij van Leer Zelf Online (Netrex) zijn niet de enigen die de wereld toegankelijker, inclusiever willen maken. Wij hebben al onze eigen kennis en jarenlange ervaring maar zijn niet alwetend. Kennis uit het bedrijfsleven en de wetenschap moet bij elkaar gebracht worden. Want samen kunnen we meer dan alleen. Dat is waar we aan werken met de leergemeenschap Actief Inclusief Ontwerp.
Van elkaar leren
Met elke actie kunnen we een stap zetten in de goede richting. Door van elkaar te leren, weten we meer. Wat we nieuw leren, kunnen we gelijk toepassen in onze bedrijven én in het onderwijs. En door deze nieuwe kennis ook te delen met de rest van de wereld, kunnen ook anderen hun eigen praktijken verbeteren. Zo maken we zelf de wereld een beetje beter, en scheppen we tegelijk mogelijkheden voor verdere verbetering. Door samen de tijd te nemen om stappen te zetten, kunnen we de wereld echt inclusiever en minder ingewikkeld maken.
